گم‌شده در ترجمه

اگر خواننده‌ی کتاب‌های فلسفی بازار نشر ایران بوده باشید، و اگر آدم‌های روراستی باشید، حتما متوجه شده‌اید که نصف بیشتر این متن‌ها از بیخ و بن قابل فهم نیستند. همین الان اگر یک کتاب فلسفی ترجمه‌شده را به شکل تصادفی باز کنید و بلند بلند بخوانید، احتمالا جز فعل‌ها و حرف‌اضافه‌ها بقیه‌اش را متوجه نخواهید شد. این موضوع باعث می‌شود که خیلی از مخاطبان بالقوه‌ی متن‌های فلسفی، عطای این کار را به لقایش ببخشند یا نهایتا فکر کنند که همه‌ی متن‌های فلسفی چیزی نیستند جز بازی با کلمات و قلمبه‌سلمبه‌گویی روشنفکرنماها، یا در بهترین حالت اندیشه‌های کلی‌ای که هیچ دردی از زندگی آدم دوا نمی‌کنند.

با این که این مخاطبان بالقوه حق دارند چنین فکری کنند، فلسفه از زندگی آدم‌ها بیگانه نیست. تمام آن جمله‌های نامفهومی که در ترجمه‌ها یا برداشت‌های غلط لت‌وپار شده‌اند (یعنی کل متن منهای فعل‌ها و حروف اضافه) اتفاقا می‌توانند به بهترین شکل به زندگی آدم مربوط شوند و حتی شاید دردهایی را هم دوا کنند.

اهمیت مجموعه‌ی «فلسفه و فرهنگ عامه» در همین‌جاست، در این که مفاهیم عجیب و غریبی را که همه‌مان از آن‌ها وحشت داریم، با مثال‌های ساده‌ای از زندگی روزمره جلوی رویمان بگذارد. به کمک این مجموعه قرار است بفهمیم تمام آن مفاهیم ترسناک و نامفهومی که به لطف ترجمه‌های روشنفکرمآبانه از آن‌ها زده شده‌ایم، نه ترسناکند و نه نامفهوم. اتفاقا خیلی هم به زندگی‌های ظاهرا ساده‌ی ما و پدیده‌های ظاهرا ساده‌ی روزمره مربوطند. «فلسفه و فرهنگ عامه» بدون متوسل شدن به پیچیده‌گویی و لفظ‌بازی کمک می‌کند پشت سادگی‌ اتفاق‌های روزمره، روابط پیچیده‌ای را بشناسیم که به این پدیده‌ها معنا می‌دهند. پدیده‌هایی به سادگی ضربه‌ی پنالتی در فینال جام جهانی، انتخاب پاتریک در انیمیشن باب‌اسفنجی یا نوشیدن یک فنجان قهوه.

Share Post
ترجمه شده توسط
Latest comments
  • فارغ از بحث های مرتبط با فلسفه، در کشوری مثل ایران که غالب مردم آن تسلط زیادی به زبان های خارجی ندارند و در نتیجه عقاید نویسندگان کتب خارجی زبان پس از ورود به ذهن مترجم و خروج از قلم او به ذهن مخاطبان وارد میگردد، مترجم بسیار تاثیرگذار است. به شخصه با کتاب های زیادی مواجه شدم که علیرغم شهرت جهانی، بدلیل ترجمه ضعیف، نتوانسته اند تاثیری صحیح بر ذهن مخاطب فارسی زبان داشته باشند.

  • من تا به حال ترجمه های زیادی رو با نسخه انگلیسی و فرانسه آن تقابل داده ام و به این نتیجه رسیده ام حفظ امانت و رساندن مفهوم اصلی کمترین چالش مترجمین ایرانی است. متاسفانه تعدادی از این مترجمین چنان مهم و بزرگ شده اند که ایرادی به کارشان نمی شود گرفت و در مقابل اعتراض، ناشرین تنها عذر خواهی می کنند و از اینکه اغلاط حضرات را برایشان ارسال کرده ایم تشکر. ویراستاری به معنای واقعی وجود ندارد و برخی از مترجمین محترم خود تبدیل به یک فیلتر بزرگ برای انتقال مفاهیم شده اند.
    از دیدن سایت شما و شروع فعالیت شما بسیار خوشحال شدم و معتقدم قدمی که برداشته اید به نتایج بسیار خوبی منتج خواهد شد.
    موفق باشید

LEAVE A COMMENT